EYT Şartları Kimleri Kapsıyor
EYT Şartları Kimleri Kapsıyor? EYT Kuralı Nedir?
1999 Yilina kadar Emeklilik şartı SSK lı erkeklerde 25 Hizmet yıl ve 5000 sigorta pirimi kadınlarda 20 hizmet yılı idi Bağ kurlular ve Memurlar için 25 hizmet yılı dolunca emekli olabiliniyordu.O dönemlerde 28 Mayıs 1999 da göreve başalayan 58.Hükümet vardı Başbakan DSP den Bülent Ecevit Yardımcıları ise MHP den Devlet Bahçeli ile Anavatan Partisinden Mesut Yılmaz idi ve krizlerle boğuşan ülkemizde IMF dayatmaları bitmek bilmiyordu
IMF Emeklilik sistemi‘nin değişmesini istiyor ve emekli olunabilmesi için üçüncü bir şartın yerine getirilmesini istiyordu bu şarta göre pirim hizmet yılı ve yaş şartının üçünü birden gerçekleştirmeden emekli olunamayacaktı.Fakat Dönemin iktidar ortakları bunun nasıl olacağını kara kara düşünüyordu Acil olarak IMF den alıncak krediye acil ihtiyaç vardı tamda böyle bir durumda iken 17 Ağustos 1999 Da ülkemize ve halkımıza büyük acılar ve kayıplar yaşatan büyük marmara depremi Kocaeli merkezli olmak üzere meydana geldi ve birçok can ve mal kaybına sebep oldu.Halıkımz kenetlenip yaralarını sarmaya çalışırken Hükümet bu esnada IMF görüşmelerini sürdürüp 64 maddelik Emeklilik sistemi değişikliğini öngören yasa tasarısını bir hafta içinde 25 Ağustos 1999 tarihinde tasarıyı meclisten geçirdiler Bu yasa daha sonra Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı 08.09.1999 Tarihinde bugünkü resmi gazatede 4447 sayılı kanun numarasını aldı.
Yasa çıktığı tarihten sonra artık emeklilik için üçüncü bir şart olan yaş kuralı getirilmiş oldu.Artık 08.09.1999 dan sonra işe girenler için Kadınlarda 58 Erkeklerde 60 Yaşında emeklilik şartı getirildi.Aynı zamanda SSK ve Bağ kurlular in 7200 Memurlar için 9000 pirim şartı getirildi.Sözü edilen 08.09.1999 Tarihinden önce işe girenler için ise 41 – 56 yaş arasında emekli olabilme şartı getirildi.Daha sonra mahkeme kararıyla 4447 nolu yasa değişmiş bugünkü haliyle 4759 nolu kanuna göre emeklilik kademeleri belirlenmiştir.
Şimdi gelelim diğer önemli bir mesele olan emeklilik bağlanma şekli ve oranlarına 2000 yılına kadar tüm çalışanlar için (SSK Bağ kur Emekli Sandığı)emekli aylıkları gösterge ve katsayı sistemine göre hesaplanıyordu 08.09.1999 da yapılan değişikle memurlar için korundu fakat SSK ve Bağkur lular için yeni bir sisteme geçildi.Daha sonra 1 Ekim 2008 de emeklilik hesaplamasında bazı değişiklikler yapıldı.Emeklilik heasplama 2000 yılı öncesi , 2000-2008 Ekim ve 2008 Ekimden sonrası olmak üzere üç guruba ayrıldı.
2000 yılından önceki çalışanlar gösterge sistemine göre dikkate ayrılıyor bu dönemde ne kadar fazla çalışma varsa bağlanacak aylıkda o kadar yüksek oluyordu.Bunun en temel sebebi maaş bağlanma oranının 2000 yılından önce yüksek olması idi.2000-2008 Ekim döneminde kısmi aylık hesaplama yöntemine geçildi.Bu dönemde gösterge sisteminin yerine Tüfe ve gelişme hızından oluşan güncelleme katsayı sistemine geçildi ve aylık maaş bağlanma oranı düşürüldü.Dolayısıyla emekli aylığının miktarını bu dönemdeki çalışmalar daha az etkilemekteydi pirim günü ve ortalama kazanç esas alınarak bu döneme ait aylık bulunuyordu.
2008 Ekim sonrası kısmı aylığın hesaplanması tıpkı 01.09.2000 – 01.09.2008 dönemi kısmı aylığın hesaplanmasındaki güncelleme katsayısı kullanılıyor fakat burada farklı olarak gelişme hızının tamamı değil % 30 u dikkate alınıyor Aylık bağlanma oranları dahada aşağıya düşürülüyor. Bunun için toplam çalışmalar içinde emeklilik aylığını en az bu dönemdeki çalışmalar etkiliyor.Burada çok önemli bir konu var bazı çalışanlar için çalıştıkça bağlanacak olan emekli aylığı düşüyor.Üç dönemin hesaplamaları ayrı ayrı yapılıyor ve bağlanacak olan emekli aylığı hesaplanmış oluyor.
Şimdi size Neden Emeklilikte yaşa takılıyoruz kendimden örnek vererek bahsetmek istiyorum İlk ödenen sigorta giriş tarihim 01.08.1995 eski sisteme göre emekli olabilmem için gerekli olan pirimi doldurdum hizmet yılım 01.08.2020 de doluyor yani normal şartlarda bu tarihte yani 17 ay sonra 46 yaşında emekli olmayı hak ediyordum oysa 1999 Da yasanın değişip yaş şartının aranmasından dolayı 56 yaşında emekli olacağım yani tam 10 yaş daha geç emekli olmuş olacağım bu sadece bir örnek benim gibi binlercesi var
2000 Öncesi maaş bağlanma oranın % 66 iken 2000-2008 arası %51 e 2008 den sonra % 38 e düştü Bizler EYT mağdurları erken emekli olma merakı içinde değiliz Türkiye çalışma şartlarına bakıldığında erkek bir işçinin hele birde ağır işte çalışyorsa 25 hizmet yılını ve pirimlerinin doldurunca 50 yaşında emekli olması gayet normal değil mi?kaldı ki bu çalışma şartlarında hiç bir patron 50 yaşından yaşlı bir işçiyi fabrikasında çalıştırmak istemez her işverenin istediği verim alabileceği dinamik genç yaşta personelle çalışmaktır. Bütün bunlar bilinirken 50 yaşına bile gelmeyen ortalama 45 yaşındaki işçilerin işten çıkarıldığı bir ortamda 55-60 yaşına kadar emekli olacağı günü bekleyen işsizler o yaştan sonra hangi işte çalışıp emekli olacağı günün hayaliyle yaşayacaklar
